وار – دهۆک :
شارەزایێن بوارێ زمانێ له‌شى و ئاماژەیێن مرۆڤى، چەند نیشانه‌ك دیار کرینه، کو د شیان دایه ب رێیا وان نیشانان هه‌ست ب وێ ئێكێ بكه‌ى كو ئه‌و زه‌لامێ ل به‌رانبه‌رى ته دئاخڤیت، ئایا ئاخڤتنا وى راست و دروسته یان دره‌وان دكه‌ت. ئه‌و نیشانه ژى د ڤان خالێن خوارێ دا هاتینه دیاركرن و شرۆڤه‌كرن:
خوهدان:
شارەزایێن بوارێ جڤاكناسیێ دبێژین، زێده خوهدانا زه‌لامان د ده‌مێ به‌رسڤدانا پرسیارێن هه‌ڤژینێن وان دا، ئه‌ڤه نیشانه‌یه‌كا دره‌وكرنا زه‌لامییه دگه‌ل هه‌ڤژینا وى، هه‌كه‌ر تووشى چو جۆره نه‌خوه‌شییان نه‌ببیت، كو ژبه‌ر وێ ئێكێ خوهـ بده‌ت.
دەست برن بۆ ده‌ڤ و لێڤان و زێده ده‌ستلڤاندن:
دەست برن بۆ ده‌ڤ و لێڤان و لڤاندنا زێده‌یا ده‌ستان، د ده‌مێ به‌رسڤاندانێ یان پرسیاره‌كا هه‌ڤژینا خوه، ئه‌ڤه نیشانه‌یه‌كا دى یا دره‌وكرنا زله‌امییه به‌رانبه‌رى هه‌ڤژینا وى، شاره‌زایێن بوارێ جڤاكناسیێ وه‌سا دبینن كو ئه‌ڤ لڤینه زێده‌تر راستییا بۆیه‌ران ده‌ردئێخن و زه‌لام دكه‌ڤیته د باره‌كێ به‌ڕه‌ڤانیكرنێ ژ خوه دا.
به‌رسڤدانا کورت:
به‌رسڤدانا پرسیاران ب کورتی ژ بال زه‌لامان ڤه و دوورکه‌ڤتن ژ گۆتنا هوورده‌كارییان، دره‌وا زه‌لامى بۆ هه‌ڤژینا وى دیاردكه‌ت، ب تایبه‌ت هه‌كه‌ر وى زه‌لامى خواست خوه ڤه‌دزیت ژ رۆنكرنا زێده‌ترا بۆیه‌رێ و نیشاندانا هه‌موو ئالى و روویێن بۆیه‌رێ، ئه‌و ژى بۆ خوه دوورگرتن ژ كه‌ڤتنا لناڤ هه‌ر شاشییه‌كێ كو ببیته سه‌ده‌ما ده‌رئێخستنا راستییان.
ڕه‌ڤین ژ به‌رسڤدانێ:
پترییا زه‌لامان، خوه ژ ڤان جۆره پرسیاران ڤه‌دزن و ژێ دڕه‌ڤن، وه‌كو ”تو ل كیڤه بووى؟” یان ”بۆچی تێلەفۆنا خوه ب هه‌ژماره‌كا نهێنی قه‌پات دكه‌ى؟”، بێگومان به‌رسڤدانا ڤان پرسیاران ده‌مه‌ك پێ دڤێت، بۆ وێ ئێكێ كو زه‌لام دره‌كا به‌رئاقل په‌یدابكه‌ت و نه‌كه‌ڤیته داڤێ.
پەنابرن بۆ نڤستنێ:
ئه‌و ده‌مێن هه‌ڤژینا وى ل كوژییه‌كێ ته‌نگ وى دگریت و همبه‌رى پرسیاره‌كا گرا دكه‌ت، ئه‌و زه‌لامه داخوازا پاشئێخستنا وێ ره‌وشێ دكه‌ت و دبێژیت؛ خه‌وا من دهێت و من دڤێت بنڤم، ئه‌ڤه ژى باشترین هزرا زه‌لامییه بۆ ڕه‌ڤین ژ به‌رسڤدانا پرسیارێن گرانێن هه‌ڤژینا وى.
نیشاندانا تووڕەییێ:
تووڕەبوونا زه‌لامى د ده‌مێ گوفتوگۆکرنێ دا دگەل ژنا وى، نیشانەیەکا زێده‌یا دیارا دره‌وكرنێیه، پترییا زه‌لامان حه‌زدكه‌ن د ناڤ هه‌وار و خه‌پسێ دا دره‌وان بكه‌ن، بۆ وێ ئێكێ زوو ئه‌و باسه ب دووماهى بهێت.
گۆتنا ئاخڤتنێن كرێت:
ئەو ده‌مێن زه‌لام په‌نایێ بۆ گۆتنا ئاخڤتنێن كرێت دبه‌ت، ئه‌ڤه چو نینه، ژبلى هه‌لدانا چه‌تره‌كێ ژ ترسا بارانا ئاشکرابوونا راستییان و ئه‌و دخوازیت ب ڤێ رێیێ دره‌وێن خوه ڤه‌شێریت.
بلندكرنا دەنگى:
دبێژن، ئەو ده‌مێن ژن و مێر گوفتوگۆیێ دكه‌ن و زه‌لام دەنگێ خوه بلنددكه‌ت، ئەو نیشانەیەکا دیارا خرابا رێککەڤتا ئاخڤتن و و هەلوه‌ستێن وى زه‌لامییه، ئەو هاوکێشەیەکا زێڕینە بۆ ئاشکراکرنا دره‌وکرنا وى زه‌لامى، ب تایبه‌ت هه‌كه‌ر ئەو بابەتێ کو گوفتوگۆکرن لسه‌ر دهێته‌كرن، باسکرن بێت ژ خیانه‌تكرنا وى زه‌لامى.
دووماهى ئینان ب گوفتوگۆیێ:
ئه‌ڤه باشترین فاكته‌ر و رێیا بله‌زه بۆ ڕه‌ڤینا زه‌لامى ژ دانپێدانانێ ب راستییان، دووماهى ئینان ب گوفتوگۆکرنێ، خاله‌كا زێڕینە د دەستێن ژنان دا بۆ ئاشکراکرنا راستیێن ئاخڤتنێن زه‌لامان.
شه‌پرزه‌یى:
ئه‌و ده‌مێ ته نیشانێن شه‌پرزه‌ییێ لده‌ف هه‌ر زه‌لامه‌كى یان هه‌ڤژینێ خوه دیت، بزانە ئه‌ڤه ئه‌و كه‌ڤتییه د چالا راستیێ دا، کۆمەكا دره‌وان رێزكرینه و دخوازیت ب راستیێ ب ته بفرۆشیت.
